Di tích lịch sử Quốc gia Cây đa và Đền La Tiến – Địa chỉ đỏ trên quê hương Tống Trân

BIA CĂM THÙ - BẢN CÁO TRẠNG SẮT ĐÁ

Ngay giữa trung tâm khu di tích, Bia căm thù hiên ngang sừng sững – được dựng năm 1956 trên chính nền bốt La Tiến xưa, nơi từng là “địa ngục trần gian”. Tại đây, thực dân Pháp đã biến những người con kiên trung của dân tộc thành nạn nhân của những cực hình man rợ: treo ngược lên cành đa, mổ bụng, moi gan, chặt chân tay, nhổ từng móng tay làm cho thể xác đau đớn đến tột cùng rồi mới cắt cổ và thả xác trôi sông. Tại nơi đây 1.145 chiến sĩ cách mạng và đồng bào đã ngã xuống, nhưng ý chí và tinh thần quật khởi của họ không bao giờ bị khuất phục. Chính từ đau thương ấy, ngọn lửa căm thù càng bùng lên dữ dội, để rồi trong đêm 31/1/1954, quân và dân ta đã anh dũng tiêu diệt hoàn toàn bốt La Tiến, giành lại vùng đất này.
Ngày nay, Bia căm thù không chỉ là bản cáo trạng đanh thép tố cáo tội ác dã man của kẻ thù, mà còn là biểu tượng bất diệt cho ý chí quật cường, tinh thần bất khuất và lòng yêu nước cháy bỏng của dân tộc Việt Nam.

    CÂY ĐA LA TIẾN - NHÂN CHỨNG BẤT TỬ

Kề bên bia căm thù là Cây đa La Tiến – chứng nhân lịch sử sống động. Cây đa không chỉ mang vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính như bao cây đa khác trên  quê  hương Việt Nam, mà còn thấm đẫm máu xương của những người con quả cảm. Đây chính là nơi hàng nghìn chiến sĩ và đồng bào đã bị giặc Pháp hành quyết. Đặc biệt, nữ anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Trần Thị Khang (tức Vũ Thị Kính, quê xã Xuân Dục, Hưng Yên) đã bị kẻ thù tra tấn dã man ngay tại gốc đa này, nhưng chị vẫn hiên ngang hô vang khẩu hiệu cách mạng trước khi anh dũng hy sinh ở tuổi 21. Qua bao biến thiên thời gian, cây đa vẫn đứng đó, sừng sững, như biểu tượng bất diệt của lòng kiên trung, của tinh thần bất khuất mà mảnh đất Tống Trân đã hun đúc nên.

ĐỀN LA TIẾN - NƠI TRI ÂN VÀ TƯỞNG NIỆM

Để tri ân những người đã ngã xuống, năm 2010, Đền La Tiến được xây dựng trong khuôn viên di tích, với kiến trúc chữ Đinh cổ kính và trang nghiêm. Gian chính điện thờ vong linh các anh hùng liệt sĩ, phía trên treo bức đại tự “Vị quốc quên thân”, cùng đôi câu đối hào hùng:
                                                 “Nước sông Luộc sục sôi dòng huyết hận,
                                                        Trời Phù Cừ cao vút khí anh linh.”
Ngôi đền còn thờ vọng Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, Thành hoàng làng, cùng tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh – biểu tượng thiêng liêng của dân tộc. Đặc biệt, đền còn lưu giữ nhiều hiện vật quý, như sơ đồ trận đánh bốt La Tiến do Đại tá Phạm Quang Minh phục dựng, hay Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia. Không gian linh thiêng nơi đây trở thành điểm hội tụ tâm linh, để các thế hệ hôm nay và mai sau được tri ân, tưởng nhớ.

Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, Cây đa và Đền La Tiến vẫn trường tồn cùng năm tháng, là biểu tượng bất diệt của ý chí quật cường, là minh chứng cho những mất mát, hy sinh to lớn vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Đây không chỉ là nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, mà còn là điểm đến văn hóa, tâm linh có sức lan tỏa sâu rộng.

Đoàn đại biểu Trung ương, đại biểu tỉnh Hưng Yên và đại biểu xã Tống Trân dâng hương, dâng hoa tại Bia Căm Thù

Về với Cây đa và Đền La Tiến hôm nay, mỗi người đều được sống lại trong dòng chảy lịch sử hào hùng, để càng thêm trân trọng giá trị của hòa bình, độc lập, và thấy rõ trách nhiệm gìn giữ, phát huy di sản quý báu mà cha ông đã để lại.